KOMPETENCJE ZAWODOWE PRZYSZŁOŚCI 2020 (RAPORT INSTITUTE FOR THE FUTURE)

 

,,FUTURE WORK SKILLS 2020’’

 

Świat jest w permanentnej zmianie. Co za tym idzie największe instytucje na świecie próbują określić jakie kompetencje i umiejętności będą najbardziej pożądane, tak aby nie pozostać w tyle w czasie transformacji rzeczywistości. Umożliwi to tworzenie innowacyjnej, dobrej przyszłości. Do czynników kształtujących nowe myślenie zaliczane są m.in globalna łączność, sztuczna inteligencja, nowe media. 

Udało nam się dotrzeć do raportu opublikowanego przez Institute for the Future dla Instytutu Badawczego Uniwersytetu Phoenix.

Badacze z instytutu Instytut dla Przyszłości (IFTF), przedstawili czynniki które mogą być podstawą zmieniającej się rzeczywistości na rynku pracy oraz w całym społeczeństwie. Dodatkowo wyróżnili kompetencje i umiejętności, kluczowe dla rozwoju innowacyjnego, efektywnego świata. 

Badacze po szczegółowej analizie przeróżnych obszarów funkcjonowania, opinii ekspertów, wyróżnili 6 czynników napędzających przemiany. Omówimy pokrótce każdy z nich.

 

1. Wzrost długowieczności 

 

Wraz z postępem medycyny oraz licznych zaawansowanych badań, możemy powiedzieć o realnym przedłużeniu ludzkiego życia, przebiegającego w zdrowiu. Ma to swoje różne konsekwencje. Ludzie przedłużają swoje lata pracy, aby zapewnić sobie godną emeryturę. Dodatkowo wykonywanie kilku profesji w karierze zawodowej może stać się normą. Wiąże się to również z poprawą ogólnych sprawności intelektualnych i poznawczych oraz potrzebą kształcenia. Widoczną tendencją jest ogólne większe przywiązywanie uwagi do różnych aspektów zdrowia. 

 

2. Rozwój inteligentnych maszyn i systemów. 

 

Nie da się ukryć, że inteligentne maszyny oraz wszelakie systemy są już nieodłącznym elementem ludzkiego życia. Proces wdrażania maszyn w ludzką codzienność rozpoczął się i wcale nie ma zamiaru się zatrzymywać. Wręcz przeciwnie. Jasne jest, że każdego dnia grono naukowców i badaczy stara się ulepszać np. dziedziny edukacji, medycyny, poprzez wprowadzanie w nie sztucznych inteligentnych maszyn. Taka sytuacja zmusza ludzkość do refleksji na temat funkcjonowania człowiek – maszyna. Gdzie są granice użyteczności owych maszyn, gdzie są w stanie nas zastąpić, a gdzie może dojść do współpracy. Może jednak są obszary w których systemy nie są w stanie zastąpić człowieka. Są również dyscypliny gdzie mogą nam umożliwić rozwój naszych kompetencji.

 

3. Zaprogramowany świat.
 

 ,,Każdy obiekt, każda interakcja, wszystko, z czym mamy kontakt będzie przekonwertowane na dane. Gdy odkodujemy świat wokół nas i zaczniemy postrzegać go przez pryzmat danych, będziemy stopniowo coraz bardziej koncentrować się na przetwarzaniu ich tak, aby osiągnąć żądane rezultaty. W ten sposób wejdziemy we „wszystkoprogramowalną erę” — erę myślenia o świecie w kategoriach obliczeniowości, programowalności i projektowalności.’’ cytat pochodzi z oficjalnej strony raportu. 

Prowadzenie firmy, zarządzanie zdrowiem, pracą itp. wymagać będzie interakcji z danymi. 

 

4. Nowa ekologia mediów. 

 

Media i technologie stają się coraz bardziej zaawansowane, tworząc nowy ekosystem. Mamy nowe sposoby komunikacji, nowy język. Co więcej internet staje się bardziej wizualny, niż tekstowy. Tworzymy filmy, animacje które przewijają się w każdych dziedzinach ludzkiego życia wywierając wpływ na społeczeństwo, wartości i kulturę, nie odstępują nas na krok. Wymaga to od nas również tworzenia pewnego własnego wizerunku w świecie online. 

Fajnie jednak było by przy tym wszystkim utrzymać jeszcze zdrowe zmysły i świadomość, że świat online jest permanentnie, intencjonalnie kreowany. Nie zawsze jest prawdziwy. Natomiast realne jest to że umieszczane informacje ulegają ciągłej zmianie. 

 

5.Superstruktury organizacyjne.

 

Niektóre tradycyjne teorie zarządzania mogą nie przynosić już pożądanych efektów. Inspiracja do zarządzania i tworzenia narzędzi szkoleniowe ,natomiast stają się dziedziny jak projektowanie gier, neuronauka i psychologia szczęścia. Dodatkowo niewyobrażalny wpływ mają media i nowe technologię. Poszerzają i reorganizując granice działań dla ludzi. Kreując nowe wartości i zbiorowa inteligencję. Dlatego ważne też będzie uczenie się innowacyjnego wykorzystywania nowych narzędzi społecznościowych do pracy zarówno w makro jak i mikro skali. Włączając całe społeczeństwa w działania. 

 

 

6. Globalnie połączony świat. 

 

Z definicji globalizacja to,,ogół procesów prowadzących do coraz większej współzależności i integracji państw, społeczeństw, gospodarek i kultur, czego efektem jest tworzenie się „jednego świata”, światowego społeczeństwa. Zanikanie kategorii państwa narodowego, kurczenie się przestrzeni społecznej i wzrost tempa interakcji”. Procesy te ciągle nam towarzyszą. Dlatego należy brać pod uwagę tworzenie strategii ponad granicami geograficznymi. 

 

 

10 KOMPETENCJI PRZYSZŁOŚCI

 

Na podstawie czynników kreujących nową rzeczywistość, wyróżnione zostało 10 kompetencji, które uznano za niezbędne do odniesieniu sukcesu na zmieniającym się rynku pracy. 

 

1. Odkrywanie sensu i nadawanie znaczenia 

zdolność do określenia głębszego sensu lub znaczenia tego co jest wyrażane. 

Podkreślenie kompetencji i umiejętności, których maszyny nie posiadają może wydawać się kluczowe. Nadal istnieją obszary w których maszyny nie potrafią dorównać ludziom. Odkrywanie i nadawanie sensu oraz znaczenia jest jedną z takich umiejętności. Jest to nasz kapitał.

 

2. Inteligencja społeczna

zdolność do nawiązywania relacji z innymi w głęboki i bezpośredni sposób. Umiejętność wyczuwania i stymulowania reakcji i pożądanych interakcji. 

O ile wiemy, że roboty są wyposażone już w pewne ,,emocje’’ i ,,kompetencje społeczne’’ dalej są one mocno ograniczone. Być może jest to uniwersalne i zarezerwowane dla ludzi, gdyż zarówno kompetencje społeczne jak i emocje są niezwykle skomplikowane, a więc jest to dla nas przewaga. 

 

3. Niekonwencjonalne i adaptacyjne myślenie
→ biegłość w myśleniu i znajdowaniu rozwiązań i odpowiedzi, wykraczających poza utartą rutynę i schematy.

Postępująca automatyzacja oraz outsourcing, powodują że takie myślenie jest wyjątkowo pożądane. Autorzy określają je mianem „umiejętności przystosowania się do sytuacji” — zdolnością reagowania w odpowiedni, adekwatny do sytuacji sposób, w obliczu nieprzewidzianego splotu okoliczności w danej chwili.

 

4. Kompetencje międzykulturowe

umiejętność działania w różnych środowiskach kulturowych. 

Ta kompetencja, może być wykorzystywana w przeróżnych obszarach życia, nie tylko zawodowych. Postępująca globalizacja, połączony świat sprawia, że rożne kultury przenikają się. Odmienne wartości, zwyczaje można spotkać w organizacjach w których panuje trend na różnorodność, umożliwiając ujrzenie problemów z różnej perspektywy. Oprócz tego delegowanie pracowników do innych krajów jest dosyć popularne. Procesy takie mogą odbywać się bezproblemowo ze względu na kompetencje twarde, jak znajomośc języków i zwyczajów. Również pewna otwartość, elastyczność i umiejętność wyczuwania drugiej strony jest niezbędna.

 

5. Myślenie obliczeniowe
→ umiejętność przekładania ogromnych ilości danych na abstrakcyjne pojęcia i umiejętność wyciągania wniosków na nich opartych. 

Wraz z wyżej wspomnianym zaprogramowanym światem, rośnie potrzeba na umiejętności wykorzystywania owych danych i przekładania ich na konkretne działania. Wymagania wobec pracowników wzrastają. Do pożądanych kompetencji zaliczają się umiejętności analizy statystycznej i rozumowania ilościowego. Dodatkowo potrzebna będzie pewna doza sceptyzmu , gdyż nawet najlepsze modele to tylko część prawdziwej rzeczywistości. 

 

6. Umiejętności korzystania z nowych mediów

→ umiejętność krytycznej oceny i opracowania treści z wykorzystaniem nowych form medialnych oraz wykorzystywanie tych mediów do komunikacji perswazyjnej. 

Popularność form takich jak blogi, filmy, podcasty jest zauważalna w naszej codzienności. Przewiduje się jednak, że będą one coraz bardziej dominowały w naszych miejscach pracy. Chodzi o wizualne formy, które odbiegają nieco od statystycznych slajdów. Być może chodzi o przeciążenie poznawcze i zbyt dużą ilość informacji docierającą do nas z każdej możliwej strony. Jednak forma dalej musi być wciągająca, aby nie zanudzić odbiorców. Dlategopolecane jest zwracanie uwagi na rozwijanie umiejętności w dziedzinie tworzenia obrazu, filmu oraz pozostanie ,,na czasie’’ z żargonem pojęciowym w tych obszarach. 

 

7. Transdyscyplinarność

→ znajomość i umiejętność rozumienia pojęć z różnych dziedzin. 

Bycie specjalistą w wąskiej dziedzinie, niestety może już nie wystarczać. Wraz z postępem świata, problemy które się pojawiają przybierają range mocno złożonych. Dlatego do rozwiązania potrzebna jest wiedza z różnych dyscyplin. Popularne może stać się tzw. ,,T-shaped’’, czyli wysoko rozwinięta wiedzy z przynajmniej jednej dziedziny, plus umiejętność porozumiewania się w języku innych branż. Do tego również potrzebna jest pewna otwartość i ciekawość świata.

 

8. Myślenie projektowe

→ umiejętność przedstawiania i opracowywania zadań i procedur w taki sposób, aby osiągnąć pożądane rezultaty. 

Chodzi o pewną umiejętność rozpoznawania jakiego rodzaju myślenie wymagane jest podczas wykonywania konkretnego zadania oraz przystosowaniu swojego środowiska tak, aby osiągnąć maksimum efektywności. Odkrycia neurofizyki podkreślają range naszego fizycznego otoczenia i jego wpływu na kształtowanie poznania. Fred Gage, neurobiolog zajmujący się badaniem i projektowaniem środowisk sprzyjających neurogenezie mówi: ,,zmiana środowiska-zmiana mózgu-zmiana zachowania’’

 

9. Zarządzanie obciążeniem kognitywnym

→ zdolność do rozróżniania i filtrowania i infromacji pod kątem ważności oraz rozumienia jak zmaksymalizować funkcjonowanie kognitywne , wykorzystując różne narzędzia i techniki

Ta umiejętność przyda się zarówno w pracy zawodowej jak i jest niezbędna dla naszego zdrowia psychicznego. Jesteśmy bombardowani tysiącami informacji, często sprzecznych i nie zawsze rzetelnych, z różnych urządzeń. Dlatego potrzebna jest pewne umiejętność, wypracowane techniki filtrowania informacji, hierarchizacji na istotne i użyteczne i te nie do końca.

 

10. Wirtualna współpracy
→ zdolność do wydajnej pracy, zaangażowania i wykazywania obecności jako członek wirtualnego zespołu.

Z tą kompetencją chyba nie da się nie zgodzić w obecnej sytuacji. Kiedy to większość pracy zawodowej, naukowej została przeniesiona do rzeczywistości online. Z jednej strony może wydawać się to łatwiejsze, jednak zabiera się ludziom pewne wypracowane umiejętności komunikacji niewerbalnej, dlatego tak ważne jest wypracowanie nowych strategii, aby np. uzyskać zmotywowany zespół.

 

Implikacje

Wyniki badania mówią nam dużo o tym jakie zachowania i umiejętności będą niezbędne w budowaniu innowacyjnej przyszłości. Zarówno od pracowników i pracodawców wymaga się pewnej elastyczności i otwartości do permanentnego kształcenia siebie i zmian środowiska pracy. Rozwijanie zdolności analitycznych, krytyczne myślenie, może okazać się konieczne. Widoczny jest również dalszy i poszerzający się wpływ mediów. Pomimo ogromnego wpływu i przeniesienia niekórych obszarów do świata online, umiejętności współpracy w grupie oraz pewne zdolności do odnalezienie się w środowisku międzynarodowym jest konieczne. Od pracodawców wymagać się będzie tworzenia planów i strategii uwzględniających transformującyświat oraz konieczność umożliwienia  kształcenie własnym pracownikom. Pod uwagę powinni brać szkolenia interdyscyplinarne z obszernych dziedzin. 

 

 

 

 

Inspiracją dla posta był raportu pt: „Future Work Skills 2020” opublikowanego przez Institute for the Future dla Instytutu Badawczego Uniwersytetu w Phoenix oraz strona firmy Alogic, która przetłumaczyła za zgodą instytutu ten raport. 

Raport dostępny w wersji anglojęzycznej: 

https://www.iftf.org/uploads/media/SR-1382A_UPRI_future_work_skills_sm.pdf